Kumovala pančevačkim ulicama

Prošle nedelje preminulu Srbijanku Ivković građani Pančeva uglavnom pamte kao nekadašnjeg lektora i glavnog i odgovornog urednika lista Pančevac. Mnogim današnjim žiteljima ovog grada nije poznato da je ona pre Pančevca, a nakon završenog Filološkog fakulteta u Beogradu (grupa srpskohrvatski jezik i književnost), nekoliko godina službovala u pančevačkoj opštinskoj administraciji. Upravo iz tog perioda za njeno ime vezuje se nešto po čemu Pančevci takođe treba da je pamte.

Sa Srbijankom sam sarađivao pre četrdesetak godina, u vreme kada sam bio sekretar Skupštine opštine, a ona stručni saradnik u Sekretarijatu društvenih delatnosti. Tada je obavljala upravne poslove u oblasti kulture iz nadležnosti opštine (pratila rad kulturnih institucija, pripremala informacije, analize, predloge odluka i rešenja od značaja za njihov rad). Pored toga, bila je sekretar skupštinskih komisija za oblast kulture i informisanja i u tom svojstvu zadužena za organizacione i stručne poslove za potrebe tih tela. Jedna od tih komisija bila je Komisija za određivanje naziva ulica i trgova.

Pančevo se u to vreme urbanistički i komunalno intenzivno razvijalo. Izgrađena su nova stambena naselja i formirane nove ulice (Kotež 2, Sodara, Strelište, Misa), pa se ukazala potreba da Skupština opštine donese odluku o određivanju naziva novoformiranih ulica. Po ondašnjem Poslovniku Skupštine, predlagač te odluke bila je Komisija za određivanje naziva ulica i trgova, s tim što se o predlogu mišljenjem izjašnjavalo Izvršno veće. Radi dogovora o načinu formulisanja odluke, sa Srbijankom sam razgovarao pre sednice Komisije. Tom prilikom saopštila mi je da će predložiti članovima Komisije da ulice u pomenutim naseljima budu imenovane po istovetnom modelu, tako da u jednom naselju nose nazive po rekama, u drugom po gradovima, u trećem po geografskim područjima, a u četvrtom po poznatim umetnicima. Smatrala je da je to dobro iz praktičnih razloga, jer olakšava snalaženje građana, posebno gostiju koji u grad dolaze sa strane u posetu stanovnicima nekog od tih naselja.

Komisija je prihvatila takav koncept i predložila Skupštini opštine da ulice u naselju Sodara nose nazive po rekama (Savska, Dunavska, Moravska, Vardarska i dr.), na Kotežu 2 po gradovima (Titogradska, Kikindska, Skopska, Niška, Sarajevska i dr.), na Misi po geografskim područjima (Vojvođanska, Makedonska, Bosanska, Jadranska, Kozaračka i dr.), a na Strelištu po imenima značajnih umetnika (Jovana Dučića, Veljka Petrovića, Milana Rakića, Stevana Sremca i dr.). Izvršno veće je bilo mišljenja da je predlog Komisije prihvatljiv, ali je bilo protiv da ulica koja od Prvomajske pored sportskog centra Strelište vodi ka naselju Vojlovica nosi ime Jovana Dučića. Po ondašnjim kriterijumima, bez obzira na izuzetnu književnu vrednost, Dučić nije bio politički podobna osoba, pa je od Srbijanke kao izvestioca zatraženo da se predlog u tom delu izmeni i odredi drugi naziv. Imajući u vidu da prolazi pored sportskog centra, Srbijanka je predložila da ta ulica nosi naziv košarkaške legende Radivoja Koraća, sa čim se veće saglasilo. Uz ovu izmenu, Skupština opštine je 1980. godine donela predloženu odluku o određivanju naziva ulica. (Narednih godina nazivi ulica u ovim naseljima menjani su ili dopunjavani uz poštovanje ranije utvrđenih kriterijuma. Tako je, na primer, nova ulica na Kotežu 2 dobila naziv Valjevska, nekadašnja Titogradska je preimenovana u Podgorička, a Zagrebačka je promenila naziv u Kraljevačka).

Zahvaljući Srbijankinom „kumovanju”, mi Pančevci ćemo uvek znati da se ulica koja nosi naziv reke nalazi u naselju Sodara, ona koja je nazvana po imenu grada – na Kotežu 2, po nekom geografskom području – na Misi (naselje Mladost), a po imenu pisca ili drugog umetnika najverovatnije – na Strelištu. Nepogrešivo ćemo znati i kuda da uputimo gosta koji dolazi u posetu prijatelju u nekoj od ovih ulica.