Naši preci su iste, 1869. godine, povukli dva važna poteza koji su ostavili dubok trag u istoriji našeg grada, a čije se posledice dan-danas osećaju. Grupa intelektualaca, predvođena Jovanom Pavlovićem, osnovala je danas najstarije novine u ovom delu sveta, a nekoliko imućnih ljudi se okupilo oko ideje da formiraju banku. I dok je Pančevac uspeo da preživi sve turbulencije koje su doneli prethodni vekovi, finansijska ustanova, naša gradska banka, nije uspela da izađe na kraj sa izazovima nezavršene tranzicije.
List „Pančevac” – život kroz tri veka
Istorija novinarstva u našem gradu započela je 1868. godine, kada je ovdašnji štampar Anton Zibenhar pokrenuo list na nemačkom jeziku Pantschowaer Wochenblatt (Pančevački nedeljni list) i time ušao u istoriju kao vlasnik, izdavač i štampar prvih novina u Pančevu.
Na „odgovor” srpske zajednice nije se dugo čekalo. Pančevac, nedeljni list za prosvetne i materijalne interese, pojavio se u nedelju, 13. aprila po starom kalendaru 1869. godine i bio je prvi list na srpskom jeziku u Pančevu. Jovan Pavlović, dvadesetšestogodišnji profesor Trgovačke škole, postao je vlasnik, izdavač i odgovorni urednik novina nezaobilazanih u izučavanju istorije srpske štampe u Austro-Ugarskoj, ali i dragoceno svedočanstvo o događajima toga doba. U to vreme, nakon donošenja Austro-Ugarske nagodbe i kada je postalo izvesno da će Banatska vojna granica biti raspuštena, Pavlovićev Pančevac zastupao je najnaprednije građanske ideje među Srbima sa obe strane Dunava. U isto vreme kritički je pisao ne samo o potezima mađarske Vlade, zbog čega su tekstovi često bili cenzurisani (rečnikom toga doba bili su „konfiskovani”), a Pavlović privođen u žandarmeriju i zadržavan u pritvoru, već i o despotskom namesničkom režimu u Srbiji, uspostavljenom nakon ubistva kneza Mihaila 1868. godine, koji je dugo vremena branio rasturanje ovih novina.
Pančevac je veliku pažnju posvećivao prosvetnim pitanjima, pojavama koji narušavaju…
Otvoreni poziv
Prošle godine realizovana je dugogodišnja ideja o organizovanju prvog Festivala duvačkih orkestara „Caribrod”, koji je okupio tri renomirana orkestra. Bilo je to veliko muzičko i kulturno osveženje za mali pogranični grad, koji decenijama neguje tradiciju postojanja duvačkog orkestra.
Koncerte su na različitim mestima u Dimitrovgradu održali Omladinski duvački orkestar iz Botevgrada (Bugarska), Gradska muzika Budva (Crna Gora) i Subotički duvački orkestar (Srbija). Publika je u dane obeležavanja praznika grada uživala u interpretacijama raznovrsnih melodija – od klasike do roka (marševska i klasična muzika, džez, rok, filmske i etno melodije). Tako je zahvaljujući Forumu Caribrođana u Beogradu „Pametnik” rođena još jedna kulturna manifestacija u duhu vekovne muzičke tradicije.
Istorija postojanja takozvane „duhove-pleh” muzike, odnosno vojnog, gimnazijskog, školskog ili đačkog duvačkog orkestra, vraća nas u nekadašnji Caribrod, kada je početkom 20. veka muzicirao vojni orkestar 25. Dragomanskog puka, čije je sedište bilo u ovom gradu. Sastavljen uglavnom od školovanih muzičara, ovaj orkestar je ostavio veliki trag, a posebno njegov kapel-majstor (kapelnik) Todor Naumov (1883-1941), koji je završio Konzervatorijum u Bukureštu.
Naumov je poznati bugarski dirigent, kompozitor i jedan od pionira bugarske profesionalne muzičke kulture. Radio je kao vođa orkestara u više gradova – Svištovu, Slivnici, Dupnici, Gornjoj Banji, Vraci, Ćustendilu i Jambolu. Njegov muzički talenat i stvaralaški kompozitorski opus krenuo je upravo iz Caribroda, gde je dobio i prvo zaposlenje u Vojsci Kneževine Bugarske. Ogromnim zalaganjem uspeo je da od tadašnjeg pukovskog caribrodskog orkestra napravi renomirani muzički ansambl, u to vreme, jedan od boljih u Bugarskoj. Nastupi vojnog orkestra 25. Dragomanskog puka pod dirigentskom palicom Todora Naumova bili su neizostavni deo svih važnih događaja tadašnjeg Caribroda. Zvuci orkestra čuli su se i sa Pametnika (spomen kosturnice) sa…
Fotografija dana
Gimnazija septembra 1962. g. - Stara Pančevka
Ana Ćurčin – Beneath my lungs
