Pančevo – grad Mike Antića

Ime velikog pesnika, novinara, slikara, filmadžije i boema Miroslava Mike Antića uglavnom se vezuje za selo Mokrin (kod Kikinde), gde je rođen 1932. godine, i za Novi Sad, u kojem je živeo i radio od 1954. do svoje prerane smrti 1986. godine. Manje je znano ili se ređe ističe da je mladalačke dane, od 1941. do 1954. godine, proveo u Pančevu, gde se doselila i ostala njegova najbliža rodbina. U ovom južnobanatskom gradu je završio osnovno i srednje obrazovanje, zavoleo novinarstvo i poeziju.

Mika je često govorio da je Pančevo njegov grad, ništa manje od Kikinde i Novog Sada. Pančevu se uvek rado vraćao, svojoj majci Melaniji Meli, čiji je mezimac bio, i sestrama Miri, arhitekti, i Jeleni, profesorki engleskog. Tu je uvek srdačno dočekivan od brojnih drugara i prijatelja, sa kojima je, u kafanskom ambijentu, oživljavao zajedničke uspomene iz vremena provedenog u ovom gradu.

Po završenoj pančevačkoj gimnaziji, čuvenoj gimnaziji koju su svojevremeno pohađali Mihajlo Pupin i Uroš Predić, a u kojoj su nekad predavali prota Vasa Živković i Miloš Crnjanski, talentovani Mika Antić je, pod uticajem profesora Stojana Trumića, nameravao da studira slikarstvo. U poslednjem trenutku, ipak se nije opredelio za to, a ni za medicinu, koju su mu drugi preporučivali, već je postao student filozofije.

Fakultet nije završio, pošto je kao student postao saradnik obnovljenog lokalnog lista Pančevac. Tu je otkrio osnovne tajne i draži novinarskog zanata. Uređivao je Dečji Pančevac, bio ilustrator, pisao i crtao prvi strip u lokalnoj štampi u Jugoslaviji – „Bata iz Banata”. Nije mu se dopala naslovna strana lista, pa je nacrtao novu glavu. Počeo je da piše reportaže i kozerije, objavljivao stihove i zagonetke. Tekstovi u Pančevcu afirmisali su ga kao talentovanog novinara, ali otrgli od Pančeva i odveli u Novi Sad. Postao je reporter Dnevnika, pored ostalog poznat po seriji reportaža „Obično petkom”.

U članku „Miroslav Antić s pomislima na Pančevo”, objavljenom u zborniku Književna topografija Pančeva novosadrski književnik i kritičar dr Draško Ređep istakao je da „Mika Antić u Pančevu nije rođen samo kao novinar, već se i njegov pesnički torzo mogao itekako nazreti usred Pančeva”, pa je zaključio da je on kao pesnik „u biti, rođen upravo u ovom gradu”. To potvrđuje i činjenica da je svoju prvu knjigu pesama Ispričano za proleća objavio 1950. godine kao osamnaestogodišnji pančevački gimnazijalac, a sledeće dve Roždestvo tvoje – tropar o Bogu i Plavo nebo 1954. godine.

Ljubav prema Pančevu kao svom gradu Mika Antić je iskazao pesmom „Dunav se uliva u Tamiš”. Njegovim stihovima tamburaši su dodali muzičke note, pa je ova pesma postala nezvanična pančevačka himna:

Ljudi su isti kao i ptice
Lete do sunca i do zvezda,
Ali svako mora jednom da sleti
Ponovo natrag
Do starog gnezda.

Dunav se uliva u Tamiš
Iz svih mora
Iz svih okeana,
Pančevo to je kad se vratiš
U samoga sebe jednog dana.

Ljudi su isti kao reke,
Ušća im negde
Na kraju sveta,
Ali svaka reka uvek se seća
Večito svoga starog početka.

Dunav se uliva u Tamiš
Iz svih mora
Iz svih okeana,
Pančevo to je kad se vratiš
U samoga sebe jednog dana.

Pančevačka osnovna škola u naselju Strelište ponela je naziv po Miroslavu Antiću, ubrzo nakon njegove prerane smrti. Prigodnoj svečanosti, upriličenoj tim povodom, prisustvovala je i Mikina majka Melanija Antić. Ona je preminula i sahranjena u Pančevu 2007. u stotoj godini, nadživevši sina čitavih 20 godina. Pančevački pisac Nemanja Rotar napisao je knjigu Sutradan posle detinjstva (Arhipelag, 2014), kao specifičan životopis Mike Antića. Rotar je inače Mikin sestrić, sin Mikine rođene sestre Jelene. Pisana iz vizure bliskog rođaka, ova knjiga sadrži niz novih zanimljivih detalja o životu velikog pesnika, posebno o njegovim pančevačkim danima.