Aproprijacija u umetnosti je prisvajanje. Niz različitih postupaka koji u osnovi imaju jednu zajedničku osobinu. Aproprijacija je preuzimanje postojećih elemenata. Ti „pozajmljeni“ elementi mogu biti slike, forme ili stilovi iz istorije umetnosti, popularne kulture ili materijali i tehnike koji su preuzeti iz neumetničkog polja. Sam termin je nastao od latinske reči appropriare, što znači „učiniti svojim“, ili „prisvojiti“. Primena ovog termina u sferi umetnosti i istorije umetnosti je relativno novijeg datuma i odnosi se na usvajanje određenih predpostojećih elemenata od strane nekog umetničkog dela. Aproprijacija dovodi u pitanje ideju originalnosti. Postavlja se pitanje da li je aproprijacija imitacija, kopiranje nečeg postojećeg ili ta „pozajmica“ dovodi do novog značenja jednog umetničkog dela? Kopiranje dela starih majstora vid je legitimnog izučavanja tehnika crtanja i slikanja u tradicionalnom, akademskom obrazovanju. Na taj način se veština izgrađuje kroz model imitiranja i „usvajanja/ postojećih umetničkih radova. Deo je procesa učenja.
Ključni trenutak aproprijacije modernog doba započinje sa Marselom Dišanom, 1917. godine, kada umetnik šalje anonimno svoj rad u vidu pisoara Salonu Nezavisnih Umetnika. „Fontana“ postaje od tada glavni primer aproprijacije dvadesetog veka. Označava početak aproprijacije ne umetničkog predmeta, već onog proisteklog iz masovne proizvodnje. Svaki Ready made onda možemo nazvati aproprijacijom, međutim, kontekst i preimenovanje samog predmeta dodeljuje mu autentičnost. Dišan kada odabira pisoar, premešta ga u prostor galerije, pisoar naziva „Fontana“, potpisuje pisoar sa misterioznim imenom R. Mutt. Umetnik predmet svakodnevnice proglašava umetničkim.
Sherrie Levine 1991. godine stvara „Fontane, posle Dišana“, lažno zlatne pisoare, izvedene u bronzi koje postavlja na postamente. Aproprijacija Dišanovog pisoara odnosi se na preuzimanje proslavljenog ready made-a, takođe izabranog i „pozajmljenog“ iz sfere svakodnevnog života.
Ključna figura pop arta Andy Warhol, šezdesetih godina prošlog veka radikalno menja i redukuje načelo originalnosti. Warhol prisvaja produkte masovne proizvodnje kao što su Brillo kutije i Cambell supe. Mogućnost beskrajnog ponavljanja naglašena je do preterivanja kada Warhol serijski reprodukuje „lica poznatih“, poput Merlin Monro, Džeki Kenedi, Elvisa Prislija i drugih. Aproprijacija se ovde odnosi na preuzimanje materijala iz sveta komercijalne, potrošačke i popularne kulture. Louise Lawler 1999. godine inspirisana Warholovom „Merlinkom“, radi „Marilyn“ koju smešta centralno na zlatnu pozadinu dodeljujući joj na taj način atribute ikone. Kao i u slučaju Sherrie Levine i ovde se radi o aproprijaciji aproprijacije.
Američka fotografkinja, neokonceptualna umetnica Cindy Sherman, najpoznatija je po svojim portretima na kojima je sama umetnica u ulozi modela. Ali to nisu autoportreti već različiti likovi, različite uloge, karakteri, koje Sindy dočarava čestim transformacijama do granica prepoznavanja. Iako se ne deklariše kao feministkinja, glavna sfera interesovanja umetnice vezana je za ulogu i položaj žene, njeno predstavljanje u društvu, medijima i umetnosti. Radovi Cindy Sherman često su ironične i parodijske simulacije prikazivanja ženskih subjektiviteta u istoriji umetnosti i popularnoj kulturi.
Untitled Film Stills iz 1977-1980. godine, jesu serija fotografija koje pripadaju stvaralaštvu najranijeg perioda Cindy Sherman. Ciklus čini 69 crno-belih fotografija imaginarnih filmskih kadrova po uzoru na filmove B-produkcije i horor filmove, kao i na filmove Novog talasa. Šermanova je ovde prikazana kao starleta u klišeiziranim ženskim pozama koje odišu melodramatičnošću. Cindy Sherman ima dvostruku ulogu, ona je glavna glumica i fotografkinja/reditelj, istovremeno je u svojim radovima i subjekat i objekat. Ono na šta aludira i na šta se poziva u ciklusu „Filmskih kadrova“ jeste stereotip usmeren prema ženama, ustaljene uloge koje se dodeljuju ženskim likovima u filmu generalno. Od nezadovoljne, depresivne domaćice, užurbane zaposlene žene do uplakane melodramatične očajnice i fatalne zavodnice. Filmska kritičarka Laura Mulvey ističe stereotipne patrijahalne obrasce koji dominiraju u mnogim ostvarenjima noir filma, u kojima je žena često svedena na predmet požude, na misterioznu femme fatale koju glavni muški akter treba da zavede i osvoji tokom filma.
Aproprijacija „Untitled Film Stills“ Cindy Sherman vezana je za preuzimanje filmske forme, jer su fotografije snimljene kao filmski kadrovi i vizuelno podsećaju i prizivaju u sećanje filmove četrdesetih i pedesetih godina, holivudska ostvarenja i francuski „novi talas“. Aproprijacija se takođe odnosi i na pojam stereotipa koji je preuzet kako iz sveta filma, tako i iz popularne kulture i svakodnevnog života. Na nekoliko fotografija: Untitled Film Stills, Cindy Sherman je prikazana kao plavuša kratke kose koja može vizuelno da se dovede u vezu sa Janet Leigh i ulogom koju je ostvarila u Hičkokovom „Psihu“, kao i sa bilo kojom „tipičnom hičkokovskom plavušom“, jer su ženski likovi Alfreda Hičkoka u većini slučaja rezervisani za platinaste plavuše („Psiho“, „Sever-severozapad“, „Čovek koji je i suviše znao“, „Ptice“, „Vrtoglavica“, „Prozor u dvorište“…)
Na nekima se ona promatra u ogledalu, što govori ponovo o ženskom stereotipu kao „predmetu lepote“, na nekim fotografijama odškrinuta su vrata kroz koja kao da virimo. Spoj imaginarnih filmskih scena i „paparaci“ fotografije. Aproprijacija „Untitled Film Stills“ reciklira filmsku formu, ženski stereotip i foto-reportažni „paparaci“ metod zadiranja u tuđu privatnost. Postoje dve celine „Filmskih kadrova bez naslova“: Prva celina je vezana za lik doterane plavuše, užurbane, gradske i zaposlene žene, a drugu celinu čine fotografije na kojima je Cindy prikazana u ulozi nervno rastrojene očajnice, prilično zastrašujućeg lika koji deluje kao da je istrgnut iz nekog horor filma, žene-utvare. Ako bismo ponovo dovodili u vezu sa Hičkokom ona može da aludira na film „Rebeka“, prvo ostvarenje koje je engleski reditelj snimio u Americi, zasnovan po istoimenom romanu Daphne du Maurier.
„Rebeka“ je paradoksalno u isto vreme glavni ženski lik, po kome je i nazvan roman, potom i film, iako je nevidljiv, lik koji se ne pojavljuje u filmu, lik „pokojne supruge“, tačnije njen duh. Priviđenje, utvara i sablast.
„Untitled Film Stills“ sa razlogom su fotografije bez naslova. Na njima su prikazane bezimene žene, anonimne u svojoj patnji, depresiji, žurbi i očajanju.
Uopšte gledano, postmodernistička i neokonceptualna umetnost ne može da postoji ukoliko ne uključuje metod aproprijacije u svoju kreativnu strategiju. Aproprijacija u umetnosti je neki vid reciklaže. Umetnik preuzima određene elemente, formule, metode, stilove i tehnike, ali autentičnost jednog dela sastoji se u ličnom pečatu svakog umetnika. Kada je umetnost „dobra“, originalnost jednog dela ne može da se naruši aproprijacijom, jer je tada ona u ulozi inspiracije i početnog impulsa.
